पुस्तक समीक्षा
जलस्रोतमा संसारकै दोस्रो धनी मुलुक भनेर चिनिएको नेपालमा ५० हजार मेगावाट भन्दा बढी जलविद्युत क्षमता रहेको छ । ३ हजार मेगावाटको हाराहारीमा वायु ऊर्जा र हजारौं मेगावाट सौर्य ऊर्जाको क्षमता पनि यहीँ छ । तर, नेपालीहरु दिनको १६ घण्टासम्मको लोडसेडिङ भोग्न अभिशप्त छन् । गएको १० वर्षमा विजुलीको माग दोब्बरले बढेको छ । विद्युत अभावकै कारण उद्योगहरु क्षमताको ४० देखि ५० मात्र चलेका छन् । होटल तथा अन्य सेवा व्यवसायले जेनेरेटर चलाउनकै लागि वर्षेनी करोडौं रुपैयाँको डिजेल किन्नु परिरहेको छ । अस्पतालजस्ता संवेदनशील क्षेत्रले पनि लोडसेडिङ्कै कारण अप्ठ्यारो भोग्दै आएका छन् ।तर, नेपालीलाई विजुलीको उज्यालो र ऊर्जा आपूर्तिको जिम्मा लिएको नेपाल विद्युत प्राधिकरण यी सबै कुराको सुईंको पनि नपाएजस्तो गरी बसिरहेको छ । उसले हात हालेका कुनै पनि आयोजना समयमा पूरा भएका छैनन् । उसले गरेका कुनै पनि खरीद प्रक्रिया त्रुटिरहित र विवादरहित छैनन् ।
नेपाल विद्युत प्राधिकरणका पूर्व उत्पादन, सञ्चालन तथा सम्भार विभागका महाप्रवन्धक मोहनकृष्ण उप्रेतीले संस्था विग्रिनुको मुख्य कारण भ्रष्टाचार र चरम राजनीतिक हस्तक्षेप भएको बताएका छन् । हालै राजधानीमा सार्वजनिक उनको पुस्तक ‘एक इञ्जिनियरको बयान’मा उप्रेतीले यस्तो लेखेका हुन् । उनका अनुसार प्राधिकरणका अधिकांश उच्च अधिकृतहरु भ्रष्ट र पदलोलुप थिए । त्यस्तै कुनै पनि नेतृत्वले संस्थाको विकासका लागि दीर्घकालीन भिजन तथा योजना बनाउनेतर्फ ध्यान नदिएको उनको भनाइ छ । प्रशारण लाइनका लागि इन्सुलेटर किन्ने पैसाले आप्mना लागि रेफ्रिजेरेटर र टीभी किनेको, आप्mना मान्छेलाई ठेक्का दिएर करोडौं कुम्ल्याएकोजस्ता अनगिन्ति दृष्टान्त लेखकले पुस्तकमा प्रस्तुत गरेका छन् ।
त्यस्तै, काङ्ग्रेस, एमाले र एमाओबादीलगायत सत्तामा पुगेको सबै दलले प्राधिकरणमा चरम हस्तक्षेप गरेको र यसलाई दुहुनु गाइको रुपमा प्रयोग गरेको पनि लेखकले आरोप लगाएका छन् । पुस्तक पढ्दा प्राधिकरणको अधोगतिका कारण एकएक गरी खुल्दै जान्छन् । पुस्तक पठनीय छ ।
एक इञ्जिनियरको रुपमा नेपाल विद्युत प्राधिकरण प्रवेश गरी उत्पादन सञ्चालन तथा सम्भार विभागको महाप्रवन्धकको पदबाट अवकाश लिएका उप्रतीले पुस्तकमा प्राधिकरणका नसा केलाएका छन् । प्राधिकरणमा उनको ३१ वर्षको अनुभव पुस्तकमा समेटिएको छ । गङ्गा उप्रेतीले प्रकाशन गरेको २ सय पृष्ठको पुस्तकको मूल्य ३ सय १ रुपैयाँ रहेको छ ।
No comments:
Post a Comment