वितरणमा हिन्दी चलचित्रको कमाइ धेरै
मङ्सिर २७, काठमाडौं । नेपालमा एउटा सिनेमा हलले वार्षिक २३ लाख २८ हजार रुपैयाँ आम्दानी गर्ने गरेका छन् । केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागको पछिल्लो तथ्याङ्कअनुसार मुलुकभर रहेका २ सय २ सिनेमा हलले गत आवमा ४७ करोड २ लाख रुपैयाँ आम्दानी गरेका हुन् । यसमा गणना अवधिमा सञ्चालनमा रहेका हलमात्र समावेश गरिएको विभागअन्तर्गतको प्रतिष्ठान गणना तथा सर्वेक्षण शाखाका निर्देशक अनिल शर्माले अभियानलाई बताए । कहिलेकाहीँ र च्यारिटी शोका लागि मात्र चल्ने हलहरू यसमा समावेश छैनन् ।
नेपालमै पहिलोपटक गरिएको चलचित्र तथा सङ्गीत गणना २०६८ ले सिनेमा हलहरूले नेपाली चलचित्रबाट सबैभन्दा बढी आम्दानी गर्ने तथ्याङ्क सार्वजनिक गरेको छ । सोअनुसार नेपाली चलचित्र प्रदर्शनबाट हलहरूले २७ करोड ८८ लाख रुपैयाँ आम्दानी गरेका छन् । हिन्दी चलचित्र प्रदर्शनबाट १४ करोड ९४ लाख रुपैयाँ र अन्यबाट ४ करोड १९ लाख रुपैयाँ आम्दानी भएको छ । अङ्ग्रेजी, भोजपुरीलगायत स्थानीय भाषाभाषीका चलचित्रलाई अन्य शीर्षकअन्तर्गत गणना गरिएको छ ।
शहरका सिनेमा हलले राम्रो व्यवसाय गरे पनि मोफसल र खासगरी ग्रामीण क्षेत्रका हलहरूको आम्दानी निकै कम रहेको छ । काठमाडौंमा एउटा फिल्म हेरेको १ सय रुपैयाँ तिर्नुलाई सामान्य मानिन्छ । यहाँका हलमा एउटा चलचित्र हेर्नका लागि ४ सय ५० रुपैयाँसम्म तिर्नुपर्छ । तर, ग्रामीण तथा साना शहरी क्षेत्रका हलमा अधिकतम ५० रुपैयाँमै चलचित्र हेर्न पाइन्छ । त्यहाँका हल विरलै ‘हाउसफूल’ हुन्छन् । नेपाल चलचित्र सङ्घका पूर्वमहासचिव प्रदीप उदय भन्छन्, ‘नगरपालिका क्षेत्रका सिनेमा हलले २०/२२ लाख रुपैयाँको व्यवसाय गरे पनि ग्रामीण क्षेत्रका हलले ७ देखि १० लाख रुपैयाँभन्दा बढीको व्यवसाय गर्दैनन् ।’
नेपाल चलचित्र निर्माता समाजका पूर्वअध्यक्ष केपी पाठकका अनुसार नेपालमा चलचित्रको झण्डै ४० प्रतिशत बजार काठमाडौं उपत्यका हो । त्यसबाहेक पोखरा, नारायणगढ, बुटवल, बिर्तामोडलगायत स्थानका हलले राम्रो चलचित्रबाट ४ देखि ८ लाख रुपैयाँसम्म कमाउने भए पनि पछिल्लो समय कुनै पनि चलचित्रले त्यति कमाइ नदिएको उनको भनाइ छ । कतिपय हलले पारदर्शी हिसाब नदिने पाठकको आरोप छ । ‘खासगरी निर्मातालाई खासै कमाइ भएको नदेखाउने प्रवृत्ति कतिपय हलवालाहरूमा छ,’ उनले भने ।
चलचित्र वितरण कम्पनीहरूले भने नेपालीभन्दा हिन्दी चलचित्रको वितरणबाट धेरै आम्दानी गर्ने गरेका छन् । वितरणको क्षेत्रमा रहेका १६ कम्पनीले वार्षिक ३ करोड ७६ लाख रुपैयाँ नेपाली चलचित्रबाट कमाउँछन् जबकि हिन्दी चलचित्रले दिने कमाइ ४ करोड ३२ लाख रुपैयाँ रहेको छ । अन्य चलचित्र वितरणमा २ करोड १२ लाख रुपैयाँको कारोबार हुने गरेको छ ।
चलचित्र तथा सङ्गीतक्षेत्रले मुलुकको अर्थतन्त्रमा पुर्याएको योगदानको अनुमान गर्न, यी क्षेत्रको वर्तमान आकार र स्वरूप पहिचान गर्न, रोजगारी तथा वर्तमान समस्याका बारेमा सूचना उपलब्ध गराउने उद्देश्यले गणना गरिएको हो । गणनामा २०६७ साउन १ गतेदेखि २०६८ असार मसान्तसम्मलाई सन्दर्भ अवधि मानिएको छ । गणनामा चलचित्र निर्माण, प्रोडक्शन, वितरण, प्रदर्शनदेखि टेलिभिजन कार्यक्रम निर्माण, विज्ञापन चलचित्र निर्माण, म्युजिक तथा म्युजिक भिडियो रेकर्डिङ र अन्य गरी आठ प्रकारका उद्योग समेटिएका छन् ।
December 13, 2012 Published in Aarthik Abhiyan Daily
मङ्सिर २७, काठमाडौं । नेपालमा एउटा सिनेमा हलले वार्षिक २३ लाख २८ हजार रुपैयाँ आम्दानी गर्ने गरेका छन् । केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागको पछिल्लो तथ्याङ्कअनुसार मुलुकभर रहेका २ सय २ सिनेमा हलले गत आवमा ४७ करोड २ लाख रुपैयाँ आम्दानी गरेका हुन् । यसमा गणना अवधिमा सञ्चालनमा रहेका हलमात्र समावेश गरिएको विभागअन्तर्गतको प्रतिष्ठान गणना तथा सर्वेक्षण शाखाका निर्देशक अनिल शर्माले अभियानलाई बताए । कहिलेकाहीँ र च्यारिटी शोका लागि मात्र चल्ने हलहरू यसमा समावेश छैनन् ।
नेपालमै पहिलोपटक गरिएको चलचित्र तथा सङ्गीत गणना २०६८ ले सिनेमा हलहरूले नेपाली चलचित्रबाट सबैभन्दा बढी आम्दानी गर्ने तथ्याङ्क सार्वजनिक गरेको छ । सोअनुसार नेपाली चलचित्र प्रदर्शनबाट हलहरूले २७ करोड ८८ लाख रुपैयाँ आम्दानी गरेका छन् । हिन्दी चलचित्र प्रदर्शनबाट १४ करोड ९४ लाख रुपैयाँ र अन्यबाट ४ करोड १९ लाख रुपैयाँ आम्दानी भएको छ । अङ्ग्रेजी, भोजपुरीलगायत स्थानीय भाषाभाषीका चलचित्रलाई अन्य शीर्षकअन्तर्गत गणना गरिएको छ ।
शहरका सिनेमा हलले राम्रो व्यवसाय गरे पनि मोफसल र खासगरी ग्रामीण क्षेत्रका हलहरूको आम्दानी निकै कम रहेको छ । काठमाडौंमा एउटा फिल्म हेरेको १ सय रुपैयाँ तिर्नुलाई सामान्य मानिन्छ । यहाँका हलमा एउटा चलचित्र हेर्नका लागि ४ सय ५० रुपैयाँसम्म तिर्नुपर्छ । तर, ग्रामीण तथा साना शहरी क्षेत्रका हलमा अधिकतम ५० रुपैयाँमै चलचित्र हेर्न पाइन्छ । त्यहाँका हल विरलै ‘हाउसफूल’ हुन्छन् । नेपाल चलचित्र सङ्घका पूर्वमहासचिव प्रदीप उदय भन्छन्, ‘नगरपालिका क्षेत्रका सिनेमा हलले २०/२२ लाख रुपैयाँको व्यवसाय गरे पनि ग्रामीण क्षेत्रका हलले ७ देखि १० लाख रुपैयाँभन्दा बढीको व्यवसाय गर्दैनन् ।’
नेपाल चलचित्र निर्माता समाजका पूर्वअध्यक्ष केपी पाठकका अनुसार नेपालमा चलचित्रको झण्डै ४० प्रतिशत बजार काठमाडौं उपत्यका हो । त्यसबाहेक पोखरा, नारायणगढ, बुटवल, बिर्तामोडलगायत स्थानका हलले राम्रो चलचित्रबाट ४ देखि ८ लाख रुपैयाँसम्म कमाउने भए पनि पछिल्लो समय कुनै पनि चलचित्रले त्यति कमाइ नदिएको उनको भनाइ छ । कतिपय हलले पारदर्शी हिसाब नदिने पाठकको आरोप छ । ‘खासगरी निर्मातालाई खासै कमाइ भएको नदेखाउने प्रवृत्ति कतिपय हलवालाहरूमा छ,’ उनले भने ।
चलचित्र वितरण कम्पनीहरूले भने नेपालीभन्दा हिन्दी चलचित्रको वितरणबाट धेरै आम्दानी गर्ने गरेका छन् । वितरणको क्षेत्रमा रहेका १६ कम्पनीले वार्षिक ३ करोड ७६ लाख रुपैयाँ नेपाली चलचित्रबाट कमाउँछन् जबकि हिन्दी चलचित्रले दिने कमाइ ४ करोड ३२ लाख रुपैयाँ रहेको छ । अन्य चलचित्र वितरणमा २ करोड १२ लाख रुपैयाँको कारोबार हुने गरेको छ ।
चलचित्र तथा सङ्गीतक्षेत्रले मुलुकको अर्थतन्त्रमा पुर्याएको योगदानको अनुमान गर्न, यी क्षेत्रको वर्तमान आकार र स्वरूप पहिचान गर्न, रोजगारी तथा वर्तमान समस्याका बारेमा सूचना उपलब्ध गराउने उद्देश्यले गणना गरिएको हो । गणनामा २०६७ साउन १ गतेदेखि २०६८ असार मसान्तसम्मलाई सन्दर्भ अवधि मानिएको छ । गणनामा चलचित्र निर्माण, प्रोडक्शन, वितरण, प्रदर्शनदेखि टेलिभिजन कार्यक्रम निर्माण, विज्ञापन चलचित्र निर्माण, म्युजिक तथा म्युजिक भिडियो रेकर्डिङ र अन्य गरी आठ प्रकारका उद्योग समेटिएका छन् ।
December 13, 2012 Published in Aarthik Abhiyan Daily
No comments:
Post a Comment